Indian States Union Territories and their capitals : भारतातील घटक राज्य, केंद्रशासित प्रदेश व त्यांची राजधानी

Indian States Union Territories and their capitals

भारत देशामध्ये 2८  राज्य व ८  केंद्रशासित प्रदेश आहेत.

२६  जानेवारी १९५० रोजी भारतीय संविधानानुसार देशात 28 राज्य होते यांचे चार वर्ग पाडण्यात आले होते. या राज्यातून पुढे १९५६ साली सातव्या घटनादुरुस्तीद्वारे १४ घटक राज्य व ६ केंद्रशासित प्रदेशांची निर्मिती झाली.

केंद्रशासित प्रदेश हे कोणत्याही राज्याचा भाग नसून त्यांचे प्रशासन थेट केंद्र सरकार द्वारे केले जाते. भारताचे राष्ट्रपती प्रत्येक केंद्रशासित प्रदेशासाठी प्रचालकाची नेमणूक करतात.

प्रशासनिक सोयीसाठी भारतात आधी २९ घटक राज्ये व ७ केंद्रशासित प्रदेश अस्तित्वात होते.

५ ऑगस्ट २०१९ रोजी जम्मू काश्मीर राज्यास विशेष दर्जा देणारे कलम ३७० रद्द करून ‘जम्मू काश्मीर’ व ‘लडाख’ हे दोन नवे केंद्रशासित प्रदेश घोषित करण्यात आले.

३१ ऑक्टोबर २०१९ पासून याची अंमलबजावणी करण्यात आली.

२६ जानेवारी २०२० रोजी ‘दादरा आणि नगरहवेली’ आणि ‘दीव आणि दमण’ या दोन केंद्रशासित प्रदेशांचे एकत्रिकरण करण्यात आले.

यामुळे भारतात आता २८ घटक राज्ये व ८ केंद्रशासित प्रदेश (संघराज्य) अस्तित्वात आहेत.

भारतातील घटकराज्य व त्यांची राजधानी:

अ.क्र.	घटकराज्य	राजधानी
१	अरुणाचल प्रदेश	इटानगर
२	आसाम	दिसपुर
३	आंध्र प्रदेश	अमरावती
४	ओडिसा	भुवनेश्वर
५	उत्तर प्रदेश	लखनऊ
६	उत्तराखंड	डेहराडून
७	कर्नाटक	बेंगळूरू
८	केरळ	तिरुअनंतपुरम
९	गुजरात	गांधीनगर
१०	गोवा	पणजी
११	छत्तीसगड	रायपूर
१२	झारखंड	रांची
१३	तामिळनाडू	चेन्नई
१४	तेलंगणा	हैदराबाद
१५	त्रिपुरा	अगरतळा
१६	नागालँड	कोहिमा
१७	पश्चिम बंगाल	कोलकाता
१८	पंजाब	चंदिगढ
१९	बिहार	पाटणा
20	महाराष्ट्र	मुंबई
२१	मध्य प्रदेश	भोपाळ
२२	मनिपुर	इफाळ
२३	मिझोरम	ऐजवाल
२४	मेघालय	शिलॉंग
२५	राजस्थान	जयपुर
२६	सिक्कीम	गंगटोक
२७	हरियाणा	चंदीगड
२८	हिमाचल प्रदेश	शिमला

केंद्रशासित प्रदेश व राजधानी:

अ.क्र.	केंद्रशासित प्रदेश	राजधानी
१	अंदमान व निकोबार	पोर्ट ब्लेअर
२	चंदीगढ	चंदीगढ
३	दिल्ली	दिल्ली
४	दादरा व नगर हवेली आणि व दीव	दमण
५	जम्मू आणि काश्मीर	श्रीनगर, जम्मू
६	लडाख	लेह कारगिल
७	लक्षद्वीप	कवरत्ती
८	पुडूचेरी	पुडूचेरी