विधान परिषद
राज्यघटनेच्या कलम 169 नुसार संसद राज्यात विधान परिषद Legislative Council निर्माण करू शकते. विधान परिषद…
विधानसभा
प्रत्येक घटक राज्यात राज्यघटनेच्या कलम 170 नुसार विधानसभेची Legislative Assembly तरतूद करण्यात आली आहे. विधानसभा…
घटक राज्यांचे कायदेमंडळ
भारतीय संविधानातील भाग-6, प्रकरण-3 कलम 168 ते 212 मध्ये घटक राज्यांचे कायदेमंडळ Rajyache Kaydemandal याची…
कुटुंब न्यायालय
कौटुंबिक न्यायालय Family Court अधिनियम 1984 नुसार विवाह आणि कौटुंबिक बाबी या संबंधित विभागांचे त्वरित…
दुय्यम न्यायालय
जिल्हा न्यायालय district court (Duyym Nyayalay) भारतीय संविधानातील भाग-5, प्रकरण-6, कलम 233 ते 237 मध्ये…
उच्च न्यायालय
भारतीय संविधानातील भाग-6, प्रकरण-5, कलम 214 ते 232 यामध्ये High court उच्च न्यायालयाची तरतूद करण्यात…
सर्वोच्च न्यायालय
भारतीय संविधानातील भाग-5, प्रकरण-4 कलम 124 नुसार सर्वोच्च न्यायालयाची Supreme court निर्मिती करण्यात आली आहे.…
भारताचा महान्यायवादी
भारतीय संविधानात भाग-5, प्रकरण-1, कलम-76 नुसार महान्यायवादीची Attorney General तरतूद करण्यात आली आहे. भारताचे महान्यायवादी…
मंत्रिमंडळातील मंत्र्यांचे प्रकार
केंद्रीय मंत्रिमंडळातील मंत्र्यांचे मुख्य तीन प्रकार Mantrayanche prakarआहेत. 1.कॅबिनेट मंत्री 2.राज्यमंत्री 3.उपमंत्री कॅबिनेट मंत्री(Cabinet Ministers)…
केंद्रीय मंत्रिमंडळ (मंत्री परिषद)
भारताच्या केंद्रीय मंत्रिमंडळात Central council of ministers कॅबिनेट मंत्री, राज्यमंत्री आणि राज्यमंत्री(स्वतंत्र प्रभार) यांचा समावेश…
भारताचे उपपंतप्रधान
भारतीय राज्यघटनेत (संविधानात) उपपंतप्रधान पदाची Voice Priminister कोणत्याही प्रकारची तरतूद करण्यात आलेली नाही. राजकीय सोय…
पंतप्रधानांचे अधिकार व कर्तव्य
पंतप्रधान हे मंत्रिमंडळाचे अध्यक्ष (प्रमुख) असतात. Powers of the Prime Minister पंतप्रधान हे निती आयोग,…
Prime Minister : भारताचे पंतप्रधान
संविधानातील भाग-5 प्रकरण-1 कलम-74, 75, 78 यामध्ये भारताचे पंतप्रधान Prime Minister यांची तरतूद आहे. संविधानात…
भारताचे उपराष्ट्रपती
संविधानातील भाग-5, प्रकरण-1, कलम 63 ते 71 मध्ये उपराष्ट्रपतीची Vice President of India तरतूद आहे.…
राष्ट्रपतींचे अधिकार व कर्तव्य
राष्ट्रपती हे भारताचे नामधारी प्रमुख असतात, त्यामुळे त्यांना लाभलेले मिळालेले अधिकार देखील नामधारीच असतात. ते…
भारताचे राष्ट्रपती
संविधानातील भाग-5 प्रकरण-1 कलम- 52 ते 62 मध्ये राष्ट्रपतीची President of India तरतूद करण्यात आली…
केंद्रीय कार्यकारी मंडळ
भारतीय संविधानातील भाग-5, मधील कलम 52 ते 78 मध्ये केंद्रीय कार्यकारी मंडळाची Union Executive तरतूद…
Powers of the parliament : संसदेचे अधिकार
कायदेमंडळाचे प्रमुख अधिकार Powers of the Parliament पुढील प्रमाणे आहेत. कायदा करणे कार्यकारी मंडळावर नियंत्रण…
नवीन संसद भवन
28 मे 2023 रोजी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या हस्ते भारताच्या नवीन संसद भवनाचे Central Vista…
लोकसभा
भारतीय संविधानाच्या कलम 81 नुसार लोकसभेची House of the People स्थापना करण्यात आली. इंग्लंड आणि…
राज्यसभा
भारतीय संविधानातील कलम 80 नुसार राज्यसभेची Council of States तरतूद करण्यात आलेली आहे. राज्यसभा हे…
भारतीय संसद
भारताच्या केंद्रीय कायदेमंडळाला संसद किंवा पार्लमेंट Parlment असे म्हणतात. राष्ट्रीय पातळीवरील केंद्रशासन यंत्रणेच्या किंवा संघ…
भारतीय राज्यघटनेचे स्रोत
भारतीय घटनाकारांनी जगातील सुमारे 60 देशांच्या संविधानाचा अभ्यास करून त्यातल्या चांगल्या बाबींचा समावेश भारतीय संविधानात…
घटना समितीच्या प्रमुख समित्या
मे 1946 मध्ये कॅबिनेट मिशानानुसार (त्रीमंत्री योजना) भारतीय संविधान निर्माण करण्यासाठी एका संविधान (घटना) समितीची…
भारतीय राज्यघटनेतील भाग
भारतीय राज्यघटनेत Parts of Indian Constitution एकूण 25 भाग आहेत आणि 12 अनुसूची आहेत. मूळ…
राज्यघटनेतील 12 परिशिष्टे(अनुसूची)
भारतीय संविधानात सुरवातीला 8 परिशिष्टे होती. गरजेनुसार घटनादुरुस्त्या करून नव्याने 4 परिशिष्टे संविधानात जोडण्यात आली.…
भारतीय राज्यघटनेची वैशिष्ट्ये :
सार्वभौम राज्यघटना समितीद्वारा संविधानाची निर्मिती- Bharatiy Rajyghatanechi vaishishtye 14 ऑगस्ट 1947 च्या ठरावानुसार घटना समिती…
भारतीय संविधानाचा सरनामा
उद्देशपत्रिका (सरनामा) PREAMBLE म्हणजे घटनेचा प्राण किंवा आत्मा होय. ती घटनेची प्रस्ताविका आहे. घटनाकारांनी भारतीय…
भारताचे संविधान
भारताचे संविधान हे भारताचा सर्वोच्च कायदा आहे. हा कायदा मूलभूत राजकीय संहिता, संरचना, कार्यपद्धती अधिकार…
भूगोल : सामान्य ज्ञान बहुपर्यायी प्रश्न (MCQ)
bhugol mcq- या post च्या शेवटी EXAM दिलेली आहे .....देऊन पहा १. भारताचे क्षेत्रफळाच्या दृष्टीने…