Bhukamp : भूअंतर्गत हालचाली-भूकंप

Bhukamp: भूकंप केंद्र(भूकंपनाभी) – भू-गर्भात ज्या बिंदूपासून भूकंप लहरी उत्पन्न होतात त्याला भूकंप केंद्र म्हणतात. अपिकेंद्र – भूपृष्ठावरील असा भाग ज्यावर सर्वात पहिल्यांदा भूकंप तरंग पोहोचतात. भूकंप झाल्यावर भूकंप लहरी उत्पन्न होतात. भूकंप तरंगाची नोंद भूकंपालेख यंत्राद्वारे केली जाते, त्यास सिस्मोमिटर(Seismometer) म्हणतात. भूकंपाच्या आलेखास सिस्मोग्राफ(Seismograph) म्हणतात व भूकंप लहरी मोजण्याच्या एककास “रिश्चर” असे म्हणतात. भूकंप … Read more

Jwalamukhi : ज्वालामुखी-भूअंतर्गत हालचाली

Jwalamukhi : पृथ्वीच्या पृष्ठभागावरील गोलाकार छिद्रातून पृथ्वीच्या भू-गर्भातून शिलारस किंवा लावा बाहेर येतो, त्याला ज्वालामुखी असे म्हणतात. पृथ्वीच्या काही भु-अंतर्गत हालचालीमुळे पृथ्वीचा काही भाग वर उचलला जातो त्यातून शिलारस किंवा लावा बाहेर येतो त्यालाच आपण  असे म्हणतो. ज्वालामुखीच्या मुखाला “क्रेटर” असे म्हणतात. ज्वालामुखीचे मुख अधिक मोठे होऊन त्यात पावसाचे पाणी साचून सरोवर तयार होते, त्याला … Read more