Newly Permitted Government Medical Colleges for admission to
MBBS course A.Y. 2024-25
भारतामध्ये MBBS शिक्षण: भविष्याचा एक महत्त्वपूर्ण मार्ग
भारतामध्ये MBBS (बैचलर ऑफ मेडिसिन, बैचलर ऑफ सर्जरी) शिक्षण हे आरोग्यसेवा क्षेत्रातील सर्वात प्रतिष्ठित आणि इच्छित करिअर पर्यायांपैकी एक आहे. डॉक्टर बनण्याचे स्वप्न पाहणाऱ्या विद्यार्थ्यांसाठी MBBS हा एक उत्तम मार्ग आहे. भारतात हजारो विद्यार्थी दरवर्षी MBBS प्रवेश परीक्षा उत्तीर्ण होऊन देशभरातील प्रमुख कॉलेजमध्ये प्रवेश घेतात. या लेखात, आपण भारतातील MBBS शिक्षणाच्या महत्त्वाच्या बाबी, प्रवेश प्रक्रिया, अभ्यासक्रम, आणि भविष्यातील करिअर संधींवर चर्चा करणार आहोत.
MBBS म्हणजे काय?
MBBS (Bachelor of Medicine, Bachelor of Surgery) हा एक पाच वर्षांचा आणि एक वर्षाचा इंटर्नशिप असलेला शैक्षणिक कोर्स आहे, जो विद्यार्थ्यांना डॉक्टर बनवण्यासाठी आवश्यक असलेल्या तांत्रिक, शैक्षणिक, आणि नैतिक ज्ञानाने परिपूर्ण करतो. हा कोर्स पूर्ण केल्यानंतर, विद्यार्थ्यांना डॉक्टर म्हणून काम करण्याची परवानगी मिळते. MBBS शिक्षणामुळे विविध प्रकारच्या आरोग्यविषयक व्यावसायिक करिअरच्या मार्गाने जातांना विद्यार्थ्यांना खोल ज्ञान आणि महत्त्वपूर्ण कौशल्य मिळतात.
भारतामध्ये MBBS शिक्षणाची प्रवेश प्रक्रिया:
भारतामध्ये MBBS मध्ये प्रवेश घेण्यासाठी विद्यार्थ्यांना प्रवेश परीक्षा देणे आवश्यक आहे. सर्वात महत्त्वाची परीक्षा जी MBBS मध्ये प्रवेश घेण्यासाठी आहे, ती म्हणजे NEET (National Eligibility cum Entrance Test). NEET परीक्षा भारतीय वैद्यकीय क्षेत्रातील सर्व प्रवेश परीक्षा एकत्र करते. या परीक्षेद्वारे विद्यार्थ्यांना देशभरातील सरकारी आणि खाजगी वैद्यकीय महाविद्यालयांमध्ये प्रवेश मिळवता येतो.
NEET परीक्षा:
NEET परीक्षेचा स्वरूप असा असतो:
– विषय: भौतिकशास्त्र, रसायनशास्त्र, आणि जीवशास्त्र (बायोलॉजी)
– प्रश्नपंचक: २०० प्रश्न (४०० गुण)
– अवधि: ३ तास
– पद्धती: बहुविकल्पीय प्रश्न
– पात्रता: १२वी मध्ये भौतिकशास्त्र, रसायनशास्त्र, आणि जीवशास्त्र या विषयांमध्ये किमान ५०% (आरक्षित वर्गासाठी ४५%) गुण मिळवले पाहिजे.
NEET परीक्षा उत्तीर्ण करणाऱ्यांना MBBS कॉलेजमध्ये प्रवेश मिळवण्यासाठी पुढील स्तरावर असलेल्या कागदपत्रांची पडताळणी आणि प्रवेश प्रक्रिया पार करावी लागते.
भारतामधील MBBS कॉलेजेस:
भारतामध्ये MBBS शिक्षणासाठी अनेक प्रसिद्ध सरकारी आणि खाजगी महाविद्यालये आहेत. काही अत्यंत प्रतिष्ठित कॉलेजेस पुढीलप्रमाणे:
1. आल इंडिया इन्स्टिट्यूट ऑफ मेडिकल सायन्सेस (AIIMS), नवी दिल्ली
2. महाराष्ट्र राज्यातील सवाई माणसिंग मेडिकल कॉलेज, पुणे
3. किंग जॉर्ज मेडिकल कॉलेज, लखनऊ
4. चेन्नईच्या सेंट्रल मेडिकल कॉलेज
5. बंगलोरमधील आर.जी.यू.एच.एस. मेडिकल कॉलेज
6. राजीव गांधी मेडिकल कॉलेज, मुंबई
या महाविद्यालयांमध्ये प्रवेश मिळवण्यासाठी अत्यंत कठोर आणि स्पर्धात्मक परीक्षा घेण्यात येते. सरकारी महाविद्यालयांमध्ये कमी शुल्क असते, तर खाजगी महाविद्यालयांमध्ये शुल्क जास्त असू शकते.
MBBS अभ्यासक्रमाची संरचना:
MBBS अभ्यासक्रम साधारणपणे पाच वर्षांचा असतो, ज्यामध्ये विविध विषयांचा समावेश होतो:
1. प्रथम वर्ष (Pre-Clinical):
– आणविक जैवविज्ञान (Anatomy)
– शारीरिक शास्त्र (Physiology)
– रासायनिक शास्त्र (Biochemistry)
2. दुसरा वर्ष (Para-Clinical):
– मायक्रोबायोलॉजी (Microbiology)
– पॅथॉलॉजी (Pathology)
– फार्मकोलॉजी (Pharmacology)
3. तिसरा व चौथा वर्ष (Clinical):
– सर्जरी (Surgery)
– मेडिसिन (Medicine)
– गायनेकोलॉजी (Obstetrics and Gynaecology)
– पेडियाट्रिक्स (Pediatrics)
– ऑर्थोपेडिक्स (Orthopedics)
4. इंटर्नशिप (Final Year):
– विद्यार्थ्यांना विविध रुग्णालयांमध्ये इंटर्नशिप देण्यात येते, जिथे ते प्रत्यक्ष रुग्णांची काळजी घेतात आणि मेडिकल प्रक्रियांमध्ये सहभागी होतात.
MBBS नंतर करिअर संधी:
MBBS शिक्षण पूर्ण केल्यानंतर, विद्यार्थ्यांसाठी अनेक करिअर संधी उघडतात:
1. सामान्य डॉक्टर (General Practitioner)
– काही डॉक्टर स्वतःचे क्लिनिक सुरू करतात आणि प्राथमिक आरोग्य सेवा पुरवतात.
2. विशेषज्ञ डॉक्टर (Specialist Doctor)
– विद्यार्थ्यांना त्यांचे विशेष कार्यक्षेत्र निवडता येते जसे की कार्डियोलॉजी, नेफ्रोलॉजी, ऑर्थोपेडिक्स, गॅस्ट्रोएंटेरोलॉजी इत्यादी.
3. सर्जन (Surgeon)
– सर्जिकल क्षेत्रात काम करणारे डॉक्टर वेगवेगळ्या प्रकारच्या शस्त्रक्रिया करतात.
4. अस्पताल आणि आरोग्यसंस्था:
– डॉक्टर विविध सरकारी आणि खाजगी रुग्णालयांमध्ये काम करू शकतात. त्याचप्रमाणे, आरोग्य संस्था, चांगल्या रिसर्च संस्थांमध्ये देखील ते काम करू शकतात.
5. शिक्षक/शोधक (Academician/Researcher):
– काही डॉक्टर शाळांमध्ये किंवा मेडिकल कॉलेजेसमध्ये शिक्षक म्हणून काम करतात, तसेच मेडिकल रीसर्चमध्ये आपले करिअर घडवतात.
निष्कर्ष:
भारतामध्ये MBBS शिक्षण हे एक अत्यंत प्रतिष्ठित आणि भविष्याच्या दृष्टीने महत्त्वपूर्ण करिअर आहे. हे शिक्षण घेतल्याने व्यक्तीला उच्च दर्जाच्या व्यावसायिकतेच्या दृष्टीने एक उत्कृष्ट मंच मिळतो. तथापि, हे लक्षात घेणे महत्त्वाचे आहे की MBBS हा एक कठीण आणि जबाबदारीचे क्षेत्र आहे, आणि यामध्ये करिअर बनवण्यासाठी मोठ्या प्रमाणावर समर्पण आणि मेहनत आवश्यक आहे. विद्यार्थ्यांना या क्षेत्रात कार्य करतांना समाजासाठी काहीतरी चांगले आणि महत्त्वपूर्ण करण्याची संधी मिळते
आणखी वाचा
| Surya : सूर्य | https://mpsc.pro/surya/ |
| Suryagrahan : सूर्यग्रहण | https://mpsc.pro/suryagrahan/ |
| Suryamala : सूर्यमाला | https://mpsc.pro/suryamala/ |
| Bharti Ohoti : भरती व ओहोटी | https://mpsc.pro/bharti-ohoti/ |
| Vatavarnache thar : वातावरण व वातावरणाचे थर | https://mpsc.pro/vatavarnache-thar/ |